بوم نقاشی یک پارچه با بافتی مناسب است که با منگنه به یک چارچوب یا قاب چوبی متصل شده است و به عنوان سطح بادوام و صافی برای اجرای انواع تکنیکهای نقاشی از جمله رنگ روغن، اکریلیک، آبرنگ و … استفاده میشود.
بوم یک سطح رنگ آمیزی همه کاره است و در اشکال، اندازههای متفاوتی مانند دایره، مربع، مستطیل، مثلث یا بیضی، در بافتهای مختلف و برای هر نیاز و هر بودجهای ساخته میشود و جنس پارچه آنها هم معمولا از بافت کتان، نخ، کنف یا کرباس است. بوم قابلیت تغییر سایز دارد و برای نقاشیهای کوچک تا طرحهای بزرگ و گسترده قابل استفاده است.
بوم از اوایل قرن چهاردهم برای نقاشی مورد استفاده بوده است و یکی از قدیمیترین نقاشیهای رنگ روغن روی بوم، مربوط به یک مدونای فرانسوی با فرشتگان در حدود سال 1410 است. سپس در قرن شانزدهم و در طول رنسانس ایتالیا، استفاده از بوم توسط نقاشان ونیزی رواج بیشتری پیدا کرد و تا قرن هفدهم، در سراسر اروپای شمالی گسترش یافت و تا به امروز این روند ادامه دارد.
به دلیل احساس عالی کشیدن قلمو بر سطح بوم، دوام و طول عمر بالا، راحتی دسترسی، محکم بودن سطح برای طرح، قابل حمل و سبک بودن و اندازه و اشکال متنوع داشتن بوم، همواره انتخابی محبوب برای بسیاری از هنرمندان با تمام سطوح تجربه است و نقاشان بسیاری در سراسر جهان و برای قرنها از بوم برای بیان خلاقیت خود استفاده میکردهاند و تا به امروز بوم به عنوان سطح انتخابی برای مبتدیان و استادکاران، به ویژه برای نقاشی اکریلیک، باقی مانده است.
انواع بوم نقاشی:
بومهای آماده معمولا در ضخامت و ابعاد استانداردی در بازار هستند که اگر ابعاد طرح مدنظر نقاش با بومهای موجود هماهنگ باشد، میتواند بوم خود را از بین آنها انتخاب کند. در برخی موارد ابعاد نقاشی با سایز بومهای آماده در بازار هماهنگی ندارد که این نوع بومها با اندازه خاص را باید به طور جداگانه به سازنده برای ساخت سفارش داد. بوم نقاشی در یک دستهبندی کلی به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
-
بوم معمولی:
این نوع بوم دارای چارچوب با ضخامت 1.5 تا 2 سانتیمتر است و منگنههایی که پارچه را قاب چوبی متصل کرده، کنارههای چارچوب زده شده است. بوم معمولی از همه انواع بومها قیمت مناسبتر و پایینتری دارد و معمولا نقاشان حرفهای از این نوع بوم به دلیل پیدا بودن منگنههای بغل بوم و تاثیر آن در جذابیت نهایی کارشان، استفاده نمیکنند.
-
بوم دور سفید:
این بوم همانند بوم معمولی دارای چارچوب با ضخامت حدود 2 سانتیمتر است؛ اما برخلاف بوم معمولی منگنهها پشت کار زده شده و ظاهر تمیزتر و بهتری دارد و برای کارهای هنری و تکنیکهایی که حجم تکسچر زیاد است، مناسب هستند.
-
بوم دیپ:
این بوم چارچوبی با ضخامت 4 سانتیمتر دارد و این عمق، زیبایی بیشتری به اثر هنرمند میبخشد. بوم دیپ که به بوم قابی معروف است، همانطور که از نامش پیداست برای نقاشیهایی مورد استفاده قرار میگیرد که هنرمند قصد قاب کردن آن را ندارد.
این نوع بوم به دلیل ضخامت بیشتر قاب چوبی و طبعا استفاده بیشتر پارچه و چوب، از دو نوع معمولی و دور سفید، گرانتر است و برای نقاشیهای مدرن و و رئال مناسب میباشد.
مشخصات بوم خوب
بومها دارای متریال و بافتهای متفاوتی هستند و هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. با این حال توجه به کیفیت مناسب بوم، بر طول عمر نقاشی تاثیر بسیاری دارد. بنابراین هنگام انتخاب، به دنبال بوم نقاشی باشید که از مواد باکیفیت تولید شده و به خوبی ساخته شده باشد. مشخصات یک بوم خوب و با کیفیت عبارتند از:
-
محکم بودن پارچه بوم:
یک بوم خوب ساختار محکمی دارد و پارچه کاملا فیت و یکنواخت به قاب چوبی یا چارچوب منگنه شده است. بوم نقاشی که پارچه آن شل باشد، هم ظاهر و جلوه خوبی ندارد و هم کار کردن بر روی آن سخت میشود و از همه مهمتر به مرور زمان تاب برمیدارد و باعث آسیب به نقاشی میشود. برای اینکه مطمئن شوید پارچه کاملا محکم بر روی قاب چوبی کشیده شده است، قبل از خرید آن را حتما چک کنید.
-
جنس کتان یا نخی پارچه بوم:
بهترین پارچهها برای بوم پارچههای کتانی و نخی هستند و کار کردن روی آنها به دلیل بافت صاف و عمدتا بدون گره و توده، بسیار لذت بخش است. برای نقاشیهای رنگ روغن، رئالیسم و پرتره بوم کتانی فوقالعاده عالی است. به طور کلی گرهها و تودههایی بر روی بافت پارچه بوم وجود دارد که هر قدر تعداد گرهها کمتر باشد، بوم مرغوبتر است. همچنین هیچ قسمت پارچه بوم نباید زدگی داشته باشد.
-
قاب چوبی محکم و یکدست:
قاب چوبی یا همان چارچوب بوم باید یک دست باشد، پوسته پوسته نباشد، گره نداشته باشد، بدون هیچ گونه ترک یا شکستگی باشد و چوب پرداخت شده و سمباده خورده باشد. هنگام خرید بوم خود همه این موارد را به دقت چک کنید حتی قسمتهایی قاب که زیر پارچه بوم قرار دارد را نیز دست بکشید که کاملا صاف باشد. چارچوبی که هر یک از این عیوب را داشته باشد با گذشت زمان بیشتر شده و به اثر آسیب میزند.
-
منظم بودن منگنههای بوم:
در یک بوم خوب، منگنهها کاملا منظم زده شده و پشت آن کاملا تمیز و مرتب است. گوشههای پارچه یک بوم با کیفیت، مرتب جمع شده و محکم با منگنه به قاب چوبی فیت شده است و برش یکنواخت بدون اضافات دارد.
- جذب رنگ کافی:
اگر به پارچه بوم به خوبی مواد زده شده باشد، رنگ پذیری آن هم خوب است و میتواند سطح بهتری برای چسبیدن رنگ فراهم کند و در نتیجه یک نقاشی بهتر خواهید داشت. هر چند جذب رنگ و میزان رنگ پذیری پارچه بوم، هنگام کار کردن مشخص میشود؛ اما میتوانید هنگام خرید هم تا حد زیادی این مورد را چک کنید.
برای این کار بوم را به سمت یک منبع نور مانند نور خورشید یا نور لامپ داخل فروشگاه بگیرید و با دقت ببینید که منافذ پارچه به خوبی از مواد پر شده باشد و نور کاملا یکدست عبور کند. پارچهای که با مواد به طور کامل پوشش داده نشده باشد میبینید که از بعضی منافذ آن نور بیشتری عبور میکند.
-
زیرسازی و آماده سازی مناسب:
این مورد را خود شما میتوانید برای پر کردن سطح بوم و بهتر شدن آن هنگام کار و قبل از رنگ آمیزی انجام دهید. برای این کار یک لایه جسو (Gesso) که یک مخلوط سفید رنگ است را با قلمو یا غلتک بر روی سطح بوم بکشید و اجازه دهید کاملا خشک شود. جسو یک سطح صاف و بدون تخلخل روی بوم ایجاد میکند که باعث افزایش چسبندگی رنگ میشود.
به طور کلی، نقاشی روی بوم یک سطحی زیبا و بادوام برای آثار هنری فراهم کند و میتواند یک تجربه ارزشمند و رضایت بخش برای هنرمندان در تمام سطوح باشد. با انتخاب یک بوم خوب و با کیفیت که مناسب تکنیک شماست میتوانید یک اثر هنری زیبا خلق کنید که برای سالها ماندگار باشد.
میتوانید برای خرید انواع رنگهای اکریلیک، آبرنگ و رنگ روغن به صفحه رنگ و انواع قلموهای نقاشی به صفحه قلمو بروید.